Skip to main content

អភិបាលកិច្ច និងអភិបាលកិច្ចល្អ មានន័យដូចម្ដេច?

អភិបាលកិច្ច និងអភិបាលកិច្ចល្អ

អភិបាលកិច្ច សំដៅលើវិធីដែលអំណាចត្រូវបានអនុវត្ត ការសម្រេចចិត្តត្រូវបានធ្វើឡើង ហើយធនធានត្រូវបានគ្រប់គ្រងនៅក្នុងសង្គម ឬអង្គការណាមួយ។ អភិបាលកិច្ច ក្ដោបលើដំណើរការ រចនាសម្ព័ន្ធ និងស្ថាប័នដែល​ត្រូវបានអនុវត្ត​តាម​រយៈ​អាជ្ញាធរ ហើយ​គោលនយោបាយ ត្រូវបានរៀបចំបង្កើតឡើង​ និងអនុវត្ត។ អភិបាលកិច្ចល្អ ជាទូទៅត្រូវបានកំណត់​ដោយតម្លាភាព គណនេយ្យភាព ការចូលរួម នីតិរដ្ឋ ប្រសិទ្ធភាព និងបរិយាប័ន្ន។

ចំពោះថាតើអភិបាលកិច្ចល្អគួរត្រូវបានអនុវត្តនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាឬយ៉ាងណានោះ យើងត្រូវកត់សម្គាល់ថា អភិបាលកិច្ចល្អត្រូវបានចាត់ទុកថាមានសារៈសំខាន់សម្រាប់សុខុមាលភាព និងការអភិវឌ្ឍរបស់ប្រទេស​ណាមួយ។ អភិបាលកិច្ចល្អ ជួយធានាថា ធនធានសាធារណៈត្រូវបានប្រើប្រាស់ប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាព លើកកម្ពស់ការអភិវឌ្ឍសង្គម និងសេដ្ឋកិច្ច លើកកំពស់នីតិរដ្ឋ ការពារសិទ្ធិមនុស្ស និងលើកកម្ពស់ការយល់ដឹង​អំពី​ទំនុកចិត្ត​ និងភាពស្របច្បាប់រវាងរដ្ឋាភិបាល និងប្រជាពលរដ្ឋ។

ក្នុង​បរិបទ​នៃ​ប្រទេស​កម្ពុជា​ក៏​ដូច​ជា​ប្រទេស​ដទៃ​ទៀត​ដែរ ការ​អនុវត្ត​គោលការណ៍​អភិបាលកិច្ច​ល្អ​អាច​មាន​អត្ថប្រយោជន៍​យ៉ាង​សំខាន់។ កម្ពុជាបានប្រឈមមុខនឹងបញ្ហាអភិបាលកិច្ចជាច្រើននាពេលកន្លងមក រួមទាំងបញ្ហាទាក់ទងនឹងអំពើពុករលួយ តម្លាភាពមានកម្រិត កង្វះគណនេយ្យភាព និងការរឹតត្បិតលើសេរីភាពពលរដ្ឋ។ ការយកចិត្ត​ទុកដាក់ខ្លាំងទៅលើអភិបាលកិច្ចល្អអាចជួយដោះស្រាយបញ្ហាប្រឈមទាំងនេះ និងរួមចំណែកដល់ការអភិវឌ្ឍ និងស្ថិរភាពរបស់ប្រទេសកម្ពុជា។

តាមរយៈ​ការជំរុញ និង​ការលើកកម្ពស់​តម្លាភាព និងគណនេយ្យភាព កម្ពុជាអាចកាត់បន្ថយអំពើពុករលួយ និងធានាថា ធនធានសាធារណៈត្រូវបានបែងចែក និងគ្រប់គ្រងប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាព។ ការលើកទឹកចិត្តឱ្យមានការចូលរួមរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ និងការ​បញ្ចូលគ្រប់ភាគី​ដែលគេមិនគិតគូរ និងភាគី​ទន់ខ្សោយ​​អាចលើកកម្ពស់ដំណើរការប្រជាធិបតេយ្យ ពង្រឹងសំឡេងនៃក្រុមប្រជាពលរដ្ឋ​ដែល​ទន់ខ្សោយ​ និងខ្វះខាត និងជំរុញឱ្យមានសាមគ្គីភាពក្នុងសង្គម​។ ការលើកកម្ពស់នីតិរដ្ឋអាចផ្តល់នូវបរិយាកាសស្ថិរភាព និងអាចព្យាករបានសម្រាប់អាជីវកម្ម អ្នកវិនិយោគ និងប្រជាពលរដ្ឋ ដែលជាហេតុជំរុញកំណើនសេដ្ឋកិច្ច និងទាក់ទាញការវិនិយោគពីបរទេស។

ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ការអនុវត្តជាក់លាក់នៃគោលការណ៍អភិបាលកិច្ចល្អនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជានឹងតម្រូវឱ្យមានការពិចារណាយ៉ាងយកចិត្តទុកដាក់លើបរិបទ ទំនៀមទម្លាប់​វប្បធម៌ និងសមត្ថភាពស្ថាប័នរបស់ប្រទេសនោះ។ អភិបាលកិច្ចល្អ អាចពាក់ព័ន្ធនឹងកំណែទម្រង់ក្នុងវិស័យផ្សេងៗ ដូចជាការពង្រឹងប្រព័ន្ធតុលាការ ការកែលម្អ​រដ្ឋបាល សាធារណៈ ឬសេវាសាធារណៈ ការលើកកម្ពស់សេរីភាពសារព័ត៌មាន និងការលើកកម្ពស់ការអប់រំពលរដ្ឋ។ អភិបាលកិច្ចល្អ មានសារៈសំខាន់ណាស់សម្រាប់រដ្ឋាភិបាល អង្គការសង្គមស៊ីវិល និងប្រជាពលរដ្ឋក្នុងការធ្វើការរួមគ្នាដើម្បីលើកកម្ពស់វប្បធម៌នៃអភិបាលកិច្ចល្អ និងធានាការអនុវត្តប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាព។

Comments

Popular posts from this blog

ផល​វិបាកធ្ងន់ធ្ងរ​ពី​អំពើ​ពុក​រលួយ

អំពើ​ពុក​រលួយ​ដែលមានស្ទើរគ្រប់​ទីកន្លែង ពីលើដល់ក្រោម ធ្វើឱ្យមានផលវិបាកធ្ងន់ធ្ងរ​ចំពោះសង្គម។ ខាងក្រោមនេះ​ជា​ផលវិបាកធំៗ ដែលកើតមាន​ជាទូទៅ៖​ ផលប៉ះពាល់សេដ្ឋកិច្ច៖ ការវិនិយោគបរទេស និងក្នុងស្រុកថយចុះ ដោយសារខ្វះទំនុកចិត្ត និងស្ថិរភាព ការបែងចែកធនធានសាធារណៈ និងមូលនិធិមិនចំទិសដៅសម្រាប់​សេវាសាធារណៈសំខាន់ៗ ថ្លៃដើមនៃការធ្វើអាជីវកម្មកើនឡើងដោយសារអំពើស៊ីសំណូក សូកប៉ាន់ និងបែបបទ​មិនល្អ ការខ្ទប់​សេដ្ឋកិច្ច និងការអភិវឌ្ឍ ឥទ្ធិពលនយោបាយ៖ ធ្វើឱ្យបាត់ទំនុក​ចិត្ត​សាធារណៈ​លើ​ស្ថាប័ន​រដ្ឋាភិបាល និង​នីតិរដ្ឋ ធ្វើឱ្យ​ចុះខ្សោយនៃបទដ្ឋានប្រជាធិបតេយ្យ និងគណនេយ្យភាព ធ្វើឱ្យមាន​ការប្រមូលផ្តុំអំណាចនៅក្នុងដៃរបស់ក្រុមសម្ពន្ធជនពុករលួយ ​រាំងខ្ទប់​​គណបក្ស​ប្រឆាំង​នយោបាយ ជាពិសេស​បក្សក្រៅរដ្ឋាភិបាល និង​សង្គម​ស៊ីវិល ផលប៉ះពាល់សង្គម៖ ធ្វើឱ្យមានវិសមភាពកាន់តែធ្ងន់ធ្ងរ នៅពេលដែលមន្ត្រីពុករលួយប្រើ ឬបង្វែរធនធានសាធារណៈខុសទិសដៅ ថយចុះលទ្ធភាពទទួលបានសេវាសាធារណៈប្រកបដោយគុណភាព ដូចជា ការថែទាំសុខភាព និងការអប់រំ បំផ្លិច​បំផ្លាញគុណធម៌ការងារ​ និងឱកាសការងារស្មើគ្នា បំបែកភាពល្អូកល្អើន ស្អិតរមួត និងសាមគ្គីភាព​ក្នុងសង្គម និងការចូលរួមការងារសង្គម​រប...

ព្រះពុទ្ធសាសនា និង​នយោបាយ

តាម​ទស្សនៈ​ព្រះពុទ្ធសាសនា នយោបាយ​គួរ​ត្រូវ​ដឹកនាំ​ដោយ​ គោលការណ៍ ​មេត្តា បញ្ញា/ប្រាជ្ញា និង​អហិង្សា ។ ព្រះពុទ្ធសាសនាសង្កត់ធ្ងន់លើទំនាក់ទំនងគ្នាទៅវិញទៅមកនៃសត្វលោក និង លើកកម្ពស់សុខុមាលភាព និងសុភមង្គលរបស់បុគ្គលគ្រប់រូបជាសង្គមតែមួយ ។ នៅក្នុងបរិបទនយោបាយ មានន័យថា ការផ្តោតទៅលើការបង្កើត សង្គមមួយប្រកបដោយ យុត្តិធម៌ និងសមធម៌ ដែលលើកកម្ពស់សុខុមាលភាពរបស់ប្រជាពលរដ្ឋទាំងអស់របស់សង្គម​ ។ ការ​អប់រំ ឬ​ប្រៀនប្រដៅរបស់​​​ព្រះពុទ្ធសាសនា​ ជំរុញឱ្យអ្នកដឹកនាំគ្រប់គ្រងដោយស្មារតីទទួលខុសត្រូវខាងសីលធម៌ និង​ផ្តល់​អាទិភាព​​ដល់​​សុខុមាល​​ភាព​​របស់​​ប្រជាជន​​ជាង​​ផល​ប្រយោជន៍​ផ្ទាល់​ខ្លួន ឬអំណាច។ ​អ្នកដឹកនាំ​ត្រូវតែមាន​​គុណសម្បត្ដិ ដូចជា ភាពស្មោះត្រង់ សុចរិតភាព និងភាពមិនអាត្មានិយម។ គោលការណ៍ សមធម៌ យុត្តិធម៍ និងសមភាព​ គឺ​ជា​​ស្នូល​នៃ​ការយល់ដឹង​អំពី​​ទស្សនៈ​នយោបាយរបស់​ពុទ្ធសាសនា។ លើសពីនេះទៅទៀត ទស្សនវិជ្ជាពុទ្ធសាសនាលើកកម្ពស់ការចូលរួមរបស់បុគ្គលគ្រប់រូប​ក្នុងដំណើរការនយោបាយ ដោយសង្កត់ធ្ងន់លើសកម្មភាពដោយសម្បជញ្ញៈ និងសីលធម៌។ មាន​ន័យ​ថា បុគ្គល​ត្រូវ​តែ​ចូល​រួម​ក្នុង​នយោបាយ​ដោយ​មាន​សតិសម្បជញ្ញៈ មាន​ការ​យល់​ដឹង និង​ការ​តាំង​ចិត្ត​ចំពោ...

គោលដៅ​ទី១៦៖ សន្តិភាព យុត្តិធម៌​និងស្ថាប័នរឹងមាំ

លើកកម្ពស់សង្គមដែលមានសន្តិភាព និងប្រកបដោយបរិយាបន្ន ដើម្បីការអភិវឌ្ឍប្រកបដោយចីរភាព ផ្តល់​​នូវការទទួលបានយុត្តិធម៌សម្រាប់ប្រជាជនគ្រប់រូប និងកសាងស្ថាប័នដែលមានប្រសិទ្ធភាព គណនេយ្យភាព និងបរិយាប័ន្ននៅគ្រប់កម្រិត។ គោលដៅទី១៦ គឺអំពីការលើកកម្ពស់សង្គមប្រកបដោយសន្តិភាព និងបរិយាបន្ន ការផ្តល់សិទ្ធិទទួលបានយុត្តិធម៌សម្រាប់ទាំងអស់គ្នា និងការកសាងស្ថាប័នប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាព គណនេយ្យភាព និងបរិយាបន្ននៅគ្រប់កម្រិតទាំងអស់។ ប្រជាជន នៅគ្រប់ទីកន្លែង រស់នៅដោយគ្មានការភ័យខ្លាចនូវអំពើហិង្សាគ្រប់ទម្រង់ និងមានសុវត្ថិភាពគ្រប់ពេលក្នុង​ជីវិតរបស់ពួកគាត់ មិនថា ជាតិសាសន៍ ជំនឿ ឬនិន្នាការផ្លូវភេទរបស់ពួកគេ។ ទោះបីជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ជម្លោះហិង្សាដែលកំពុងកើតមាន​ជា​បន្ត និងថ្មីៗ នៅជុំវិញពិភពលោកកំពុងធ្វើដំណើរប្រាសចាកមាគ៌ាសកលលោកឆ្ពោះ​ទៅកាន់សន្តិភាព និងប្រាសចាក​ពី​ការ​សម្រេចជោគជ័យ​នូវគោលដៅទី១៦នេះ​។ ជាការគួរឱ្យព្រួយបារម្ភណាស់ ដែលនៅឆ្នាំ២០២២ យើងបានឃើញជាក់ស្ដែង​នូវមរណភាព​ជនស៊ីវិលទាក់ទងនឹងជម្លោះ កើនឡើងច្រើនជាង​​៥០ភាគរយ ដែលនេះ​ជាលើកដំបូងចាប់តាំងពីប្រទេសនានា​បាន​អនុម័តរបៀបវារៈ​សម្រាប់សម្រេចគោលដៅនៅឆ្នាំ​២០៣០ - ដែលមរណភាពនេះ ភាគច្រើនដោយ​សារតែសង្គ្រា...