តើកម្ពុជាប្រឈមមុខនឹងបញ្ហាបរិស្ថាន អ្វីខ្លះ?

តើកម្ពុជាប្រឈមមុខនឹងបញ្ហាបរិស្ថាន អ្វីខ្លះ? ខាងក្រោមនេះគឺជាបញ្ហាធំៗ ដែលកម្ពុជាកំពុងប្រឈម

"ការខិតខំប្រឹងប្រែង ក្នុងការដោះស្រាយបញ្ហាប្រឈមធំៗដូចខាងក្រោមនេះ មានសារៈសំខាន់ណាស់ ដែលរដ្ឋភិបាលត្រូវបំពេញ ដើម្បីការអភិវឌ្ឍប្រកបដោយចីរភាព និងសុខភាពបរិស្ថាន។"

ការរិចរិលដី៖ ការរិចរិលដីដោយសារការកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើ សំណឹកដី និងការប្រើប្រាស់ដីមិនមាននិរន្តរភាព។

ការថយចុះនៃជីវចម្រុះ៖ ជីវចម្រុះដ៏សម្បូរបែបរបស់ប្រទេសកម្ពុជា ប្រឈមការគំរាមកំហែងដោយការបាត់បង់ទីជម្រក ការជួញដូរសត្វព្រៃខុសច្បាប់ និងការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ។

ការរិចរិលនៃធនធានជលផលក្នុងទឹក៖ ការនេសាទហួសកម្រិត ការបំពុល និងការបំផ្លិចបំផ្លាញជម្រក ប៉ះពាល់ដល់ប្រព័ន្ធអេកូឡូស៊ីទឹកសាប។

ការគ្រប់គ្រងធនធានឆ្នេរ និងសមុទ្រ៖ តំបន់ឆ្នេរទទួលរងការបំពុល សំណឹកឆ្នេរ និងការអនុវត្តការនេសាទដែលគ្មាននិរន្តរភាព។

ការគ្រប់គ្រងកាកសំណល់៖ នៅតែជាបញ្ហាធំពាក់ព័ន្ធនឹង ការចោលកាកសំណល់ និងការគ្រប់គ្រងកាកសំណល់ មិនបានល្អត្រឹមត្រូវ។

បន្ថែមពីលើនេះ ប្រទេសកម្ពុជាកំពុងរងផលប៉ះពាល់យ៉ាងខ្លាំងពីការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ ដែលនាំឱ្យកើតមានគ្រោះរាំងស្ងួត និងទឹកជំនន់ញឹកញាប់ជាងមុន។ មូលដ្ឋានធនធានធម្មជាតិរបស់ប្រទេសកម្ពុជា រួមទាំងជលផលក្នុងស្រុកត្រូវបានគំរាមកំហែងដោយការផ្លាស់ប្តូរលក្ខខណ្ឌអាកាសធាតុ និងសមត្ថភាពបន្សាំ ឬសម្របខ្លួនកម្រិតទាប។ ការខិតខំប្រឹងប្រែង ក្នុងការដោះស្រាយបញ្ហាប្រឈមទាំងនេះ មានសារៈសំខាន់ណាស់ ដែលរដ្ឋភិបាលត្រូវបំពេញ ដើម្បីការអភិវឌ្ឍប្រកបដោយចីរភាព និងសុខភាពបរិស្ថាន។

យោង៖ REPORT: Cambodia Environmental Outlook

Comments

ផលវិបាកធ្ងន់ធ្ងរពីអំពើពុករលួយ

អំពើពុករលួយដែលមានស្ទើរគ្រប់ទីកន្លែង ពីលើដល់ក្រោម ធ្វើឱ្យមានផលវិបាកធ្ងន់ធ្ងរចំពោះសង្គម។ ខាងក្រោមនេះជាផលវិបាកធំៗ ដែលកើតមានជាទូទៅ៖ ផលប៉ះពាល់សេដ្ឋកិច្ច៖ ការវិនិយោគបរទេស និងក្នុងស្រុកថយចុះ ដោយសារខ្វះទំនុកចិត្ត និងស្ថិរភាព ការបែងចែកធនធានសាធារណៈ និងមូលនិធិមិនចំទិសដៅសម្រាប់សេវាសាធារណៈសំខាន់ៗ ថ្លៃដើមនៃការធ្វើអាជីវកម្មកើនឡើងដោយសារអំពើស៊ីសំណូក សូកប៉ាន់ និងបែបបទមិនល្អ ការខ្ទប់សេដ្ឋកិច្ច និងការអភិវឌ្ឍ ឥទ្ធិពលនយោបាយ៖ ធ្វើឱ្យបាត់ទំនុកចិត្តសាធារណៈលើស្ថាប័នរដ្ឋាភិបាល និងនីតិរដ្ឋ ធ្វើឱ្យចុះខ្សោយនៃបទដ្ឋានប្រជាធិបតេយ្យ និងគណនេយ្យភាព ធ្វើឱ្យមានការប្រមូលផ្តុំអំណាចនៅក្នុងដៃរបស់ក្រុមសម្ពន្ធជនពុករលួយ រាំងខ្ទប់គណបក្សប្រឆាំងនយោបាយ ជាពិសេសបក្សក្រៅរដ្ឋាភិបាល និងសង្គមស៊ីវិល ផលប៉ះពាល់សង្គម៖ ធ្វើឱ្យមានវិសមភាពកាន់តែធ្ងន់ធ្ងរ នៅពេលដែលមន្ត្រីពុករលួយប្រើ ឬបង្វែរធនធានសាធារណៈខុសទិសដៅ ថយចុះលទ្ធភាពទទួលបានសេវាសាធារណៈប្រកបដោយគុណភាព ដូចជា ការថែទាំសុខភាព និងការអប់រំ បំផ្លិចបំផ្លាញគុណធម៌ការងារ និងឱកាសការងារស្មើគ្នា បំបែកភាពល្អូកល្អើន ស្អិតរមួត និងសាមគ្គីភាពក្នុងសង្គម និងការចូលរួមការងារសង្គមរបស់ព

សាមគ្គី និង សាមគ្គីធម៌

ធម្មទេសនា ថ្ងៃទី២៣-៨-៦៦ របស់ភិក្ខុ យឹម-សំអឿន វត្តលង្កា ភ្នំពេញ, ការផ្សាយរបស់វិទ្យាស្ថានពុទ្ធសាសនបណ្ឌិត្យ ទស្សនាវដ្តីកម្ពុជសុរិយា ឆ្នាំ១៩៦៦ សាមគ្គីកថា នមោ តស្ស ភគវតា អរហតោ សម្មា សម្ពុទ្ធស្ស ។ សូមនមស្ការ ចំពោះព្រះភគវន្តមុនី អរហំសម្មាសម្ពុទ្ធ ព្រះអង្គនោះ (ព្រមទាំងព្រះធម៌ និងព្រះអរិយសង្ឃ ដោយសេចក្ដីគោរព)។ វេលានេះ អាត្មាភាពសូមដកស្រង់យកពុទ្ធភាសិតថា៖ “សុខា សង្ឃស្ស សាមគ្គី“ ប្រែថា ” សេចក្ដីព្រមព្រៀងគ្នារវាងពួកក្រុមនាំឱ្យកើតសន្តិសុខ(ក្នុងលោក)“ ដែលមានសម្ដែងជាធម្មាធិដ្ឋានក្នុង ឱវាទប្បាតមោក្ខ” ជាធម្មស្សវនាការ ដូចតទៅនេះ៖ សាមគ្គីមាន៣យ៉ាងគឺ៖ ១. កាយសាមគ្គី = សេចក្ដីព្រមព្រៀងគ្នាដោយកាយ គឺកិច្ចដែលកើតឡើងក្នុងពួករបស់ខ្លួន ត្រូវតែជួយខ្នះខ្នែងដោយកម្លាំងកាយអបស្ទបព្រួតគ្នាធ្វើ ដើម្បីញ៉ាំងកិច្ចការនោះឱ្យឆាប់សម្រេចដូចបំណង។ ម្យ៉ាងទៀត ការប្រព្រឹត្តិខ្លួនឱ្យមានសណ្ដាប់ធ្នាប់ដោយកាយដែលមានរបៀបរៀបរយដូចគ្នា ហៅថា “កាយសាមគ្គី” ។ ២. វចីសាមគ្គី = សេចក្ដីព្រមព្រៀងគ្នាដោយពាក្យសំដី គឺហេតុការណ៍ រឿងរ៉ាវ ឬ កម្មវិធ

គោលដៅទី១៦៖ សន្តិភាព យុត្តិធម៌និងស្ថាប័នរឹងមាំ

លើកកម្ពស់សង្គមដែលមានសន្តិភាព និងប្រកបដោយបរិយាបន្ន ដើម្បីការអភិវឌ្ឍប្រកបដោយចីរភាព ផ្តល់នូវការទទួលបានយុត្តិធម៌សម្រាប់ប្រជាជនគ្រប់រូប និងកសាងស្ថាប័នដែលមានប្រសិទ្ធភាព គណនេយ្យភាព និងបរិយាប័ន្ននៅគ្រប់កម្រិត។ គោលដៅទី១៦ គឺអំពីការលើកកម្ពស់សង្គមប្រកបដោយសន្តិភាព និងបរិយាបន្ន ការផ្តល់សិទ្ធិទទួលបានយុត្តិធម៌សម្រាប់ទាំងអស់គ្នា និងការកសាងស្ថាប័នប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាព គណនេយ្យភាព និងបរិយាបន្ននៅគ្រប់កម្រិតទាំងអស់។ ប្រជាជន នៅគ្រប់ទីកន្លែង រស់នៅដោយគ្មានការភ័យខ្លាចនូវអំពើហិង្សាគ្រប់ទម្រង់ និងមានសុវត្ថិភាពគ្រប់ពេលក្នុងជីវិតរបស់ពួកគាត់ មិនថា ជាតិសាសន៍ ជំនឿ ឬនិន្នាការផ្លូវភេទរបស់ពួកគេ។ ទោះបីជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ជម្លោះហិង្សាដែលកំពុងកើតមានជាបន្ត និងថ្មីៗ នៅជុំវិញពិភពលោកកំពុងធ្វើដំណើរប្រាសចាកមាគ៌ាសកលលោកឆ្ពោះទៅកាន់សន្តិភាព និងប្រាសចាកពីការសម្រេចជោគជ័យនូវគោលដៅទី១៦នេះ។ ជាការគួរឱ្យព្រួយបារម្ភណាស់ ដែលនៅឆ្នាំ២០២២ យើងបានឃើញជាក់ស្ដែងនូវមរណភាពជនស៊ីវិលទាក់ទងនឹងជម្លោះ កើនឡើងច្រើនជាង៥០ភាគរយ ដែលនេះជាលើកដំបូងចាប់តាំងពីប្រទេសនានាបានអនុម័តរបៀបវារៈសម្រាប់សម្រេចគោលដៅនៅឆ្នាំ២០៣០ - ដែលមរណភាពនេះ ភាគច្រើនដោយសារតែសង្គ្រា

Sek Sokha

Search This Blog