សាមគ្គី និង សាមគ្គីធម៌

ធម្មទេសនា ថ្ងៃទី២៣-៨-៦៦ របស់ភិក្ខុ យឹម-សំអឿន វត្តលង្កា ភ្នំពេញ, ការផ្សាយរបស់វិទ្យាស្ថានពុទ្ធសាសនបណ្ឌិត្យ ទស្សនាវដ្តីកម្ពុជសុរិយា ឆ្នាំ១៩៦៦

សាមគ្គីកថា

នមោ តស្ស ភគវតា អរហតោ សម្មា សម្ពុទ្ធស្ស។ សូមនមស្ការ ចំពោះព្រះភគវន្តមុនី អរហំសម្មាសម្ពុទ្ធ ព្រះអង្គនោះ (ព្រមទាំងព្រះធម៌ និងព្រះអរិយសង្ឃ ដោយសេចក្ដីគោរព)។

វេលានេះ អាត្មាភាពសូមដកស្រង់យកពុទ្ធភាសិតថា៖ “សុខា សង្ឃស្ស សាមគ្គី“ ប្រែថា ” សេចក្ដីព្រមព្រៀងគ្នារវាងពួកក្រុមនាំឱ្យកើតសន្តិសុខ(ក្នុងលោក)“ ដែលមានសម្ដែងជាធម្មាធិដ្ឋានក្នុង ឱវាទប្បាតមោក្ខ” ជាធម្មស្សវនាការ ដូចតទៅនេះ៖

សាមគ្គីមាន៣យ៉ាងគឺ៖

១. កាយសាមគ្គី = សេចក្ដីព្រមព្រៀងគ្នាដោយកាយ គឺកិច្ចដែលកើតឡើងក្នុងពួករបស់ខ្លួន ត្រូវតែជួយខ្នះខ្នែងដោយកម្លាំងកាយអបស្ទបព្រួតគ្នាធ្វើ ដើម្បីញ៉ាំងកិច្ចការនោះឱ្យឆាប់សម្រេចដូចបំណង។ ម្យ៉ាងទៀត ការប្រព្រឹត្តិខ្លួនឱ្យមានសណ្ដាប់ធ្នាប់ដោយកាយដែលមានរបៀបរៀបរយដូចគ្នា ហៅថា “កាយសាមគ្គី”។

២. វចីសាមគ្គី = សេចក្ដីព្រមព្រៀងគ្នាដោយពាក្យសំដី គឺហេតុការណ៍ រឿងរ៉ាវ ឬ កម្មវិធីណាមួយដែលត្រូវនិយាយ ដែលត្រូវចាត់ ឬ មិនត្រូវ ក៏ត្រូវតែសន្មតឱ្យមានរបៀបលក្ខណៈដូចគ្នាឈ្មោះថា ”វចីសាមគ្គី”។

៣ ចិត្តសាមគ្គី = សេចក្ដីព្រមព្រៀងគ្នាដោយចិត្ត គឺមានចិត្តជាទីតាំង មានចិត្តប៉ុនប៉ងចំពោះប្រយោជន៍រួម មានចិត្តស្លូតត្រង់ មិនវៀចវេរពីគ្នា ចេះស្រឡាញ់សេចក្ដីសុខ-ចម្រើនរបស់ខ្លួន និងពួក គណៈ មិនក្បត់នឹងគ្នា ឈ្មោះថា “ចិត្តសាមគ្គី”។

ការព្រមព្រៀងគ្នាដោយចិត្តនេះ ជាហេតុមួយជួយបំពេញដល់ កាយ និង វាចា ឱ្យមានសាមគ្គី ប្រកបដោយកម្លាំងក្លៀវក្លាឡើង។ ក៏ សាមគ្គីធម៌ ទាំង៣នេះឯងហើយ ដែលចាត់ជាពន្លឺមួយសម្រាប់ទ្រោលបំភ្លឺឬ ចាត់ជាកញ្ចប់មួយដ៏មាំ សម្រាប់វេចខ្ចប់នូវឧបាយនៃការបង្កើតសាមគ្គី ឱ្យបានគង់វង្សជាស្ថាពរ។ សាមគ្គីធម៌នេះ បរិបូណ៌ក្នុងទីណាហើយ ទីនោះប្រាកដជាមានសុខសន្តិភាព និងវឌ្ឍនភាពមិនខានឡើយ។

ករណីយកិច្ចធំៗ ដូចជាការកសាងព្រះវិហារ សាលា អាគារសិក្សា មហាគ្រិះស្ថាន ជាដើម កាលបើប្រជាជនមានសាមគ្គីធម៌ពេញបរិបូណ៌ហើយ ទៀងតែនឹងញ៉ាំងករណីយកិច្ចនោះឱ្យសម្រេចបានយ៉ាងឆាប់រហ័សជាប្រាកដ។ ម្យ៉ាងទៀត សាមគ្គីធម៌នេះ ចាត់ជាកម្លាំងដ៏ធំ អាចការពារឧបស័គ្គ គ្រោះថ្នាក់ ភយន្តរាយ មិនឱ្យសត្រូវចូលមកបៀតបៀនបានឡើយ។ ឧទាហរណ៍ ដូចជា៖

សត្វកណ្ដៀរ មាឌតូចៗ ប៉ុន្តែវាមានការប្រឹងប្រែងមិនឈប់ នាំគ្នាជញ្ជូនដីពូនជាដំបូក មានកម្ពស់ពីរ-បីជំហរមនុស្ស សម្រាប់ជ្រកកោន ពួនសម្ងំរបស់វាបាន។

ឆ្កែព្រៃ មានមាឌតូចៗ ជាងឆ្កែស្រុកសោះ ប៉ុន្តែវាមានសាមគ្គីនឹងគ្នា បង្កើតជាកម្លាំងមួយ អាចហ៊ានចោមរោមខាំខ្លា រាជសីហ៍ដែលជាម្រឹគធំៗ ដ៏មានអំណាចកាចសាហាវក្រៃលែង យកទៅស៊ីបាន។

ព្រះបរមសម្ពុទ្ធជាម្ចាស់ ទ្រង់ឧស្សាហ៍សម្ដែង អំពីសាមគ្គីធម៌នេះចំពោះពុទ្ធបរិស័ទជាញឹកញយណាស់ ទ្រង់សរសើរសាមគ្គីធម៌ថាជាកិច្ចត្រូវបំពេញ ព្រមទាំងអានិសង្សនៃសាមគ្គីធម៌ ដោយអនេកបរិយាយព្រោះហេតុថា សាមគ្គីនេះ ជាគុណជាតិប្រសើរបំផុតក្នុងការស្វែងរកសន្តិសុខដើម្បីប្រទេសជាតិ សាសនារបស់ខ្លួន។ សាមគ្គីនេះទុកដូចជាស្នេហ៍មុខនៃសន្តិសុខនិងវឌ្ឍនធម៌។

ព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធគ្រប់ព្រះអង្គ ទ្រង់មិនដែលសម្ដែងសរសើរ អំពីការបំបែកបំបាក់សាមគ្គីថាជាហេតុផ្ដល់នូវសន្តិភាព និង វឌ្ឍនភាពសោះឡើយ។ មានតែទ្រង់សម្ដែងបំភ្លឺចំពោះពុទ្ធបរិស័ទ ឱ្យប្រយ័ត្នមិនឱ្យបែកសាមគ្គី ជារឿយៗណាស់ ព្រោះការបែកបាក់សាមគ្គី ជាហេតុមួយនាំឱ្យជាតិ សាសនា របស់ប្រទេសនីមួយៗអន្តរាយវិនាសទៅ ជាប្រាកដ។ ការបំបែកសាមគ្គី លោកពោលថាជាទោសធំបំផុត។ បណ្ដាទោសទាំងអស់ ការញុះញង់បំបែកសាមគ្គី ត្រូវទទួលទោសកំហុសយ៉ាងធ្ងន់ជាងទោសឯទៀតៗ។ ដូចយ៉ាងទោសអនន្តរិយកម្មទាំង៥ លោកយកទោស ”សង្ឃភេទ” (ការបំបែកពួកក្រុម) ថា ជាទោសធំបំផុត។ សមដូចពុទ្ធភាសិត ក្នុងគម្ពីរចុល្លវគ្គ វិន័យបិដក ត្រង់សង្ឃភេទក្ខន្ធកៈថា “អាជាយិកោ នេរយិកោ កប្បដ្ឋោ សង្ឃភេទកោ វត្តរតោ អធម្មដ្ឋោ យោតក្ខោមា បធំសតិ សង្ឃំ សមត្តំ ភិន្ទិត្វា កប្បំ និរយម្ភិ បច្ធតិ“ ប្រែថា ”ភិក្ខុអ្នកបំបែកសង្ឃ ត្រេកអរក្នុងពួកមិនតម្កល់នៅក្នុងធម៌ តែងទៅកើតក្នុងអបាយ ទៅកើតក្នុងនរកតាំងនៅអស់មួយកប្ប រមែងឃ្លាតចាកធម៌ជាគ្រឿងក្សេមចាកយោគៈ។ ភិក្ខុអ្នកបំបែកសង្ឃ ដែលកំពុងតែមានសេចក្ដីព្រមព្រៀងគ្នា រមែងឆេះនៅក្នុងនរកអស់មួយកប្ប”។

សេចក្ដីអធិប្បាយបញ្ជាក់ថា ប្រទេសទាំងឡាយនៅលើផែនដី សុទ្ធតែមានច្បាប់សម្រាប់ការពារសន្តិសុខ រវាងជនរួមជាតិ និងជនរួមជាតិ។ ក្នុងខណៈដែលពួកជន កំពុងមានការស្រុះស្រួលគ្នា នាំគ្នាស្រឡាញ់ប្រទេសជាតិ សាសនា ព្រះមហាក្សត្ររបស់ខ្លួន រួបរួមគ្នារស់នៅក្រោមច្បាប់សម្រាប់ជាតិខ្លួន ហើយប្រសិនបើ មានជនណាមួយថ្លស់គំនិត គិតប្រទូសរ៉ាយ បំបះបំបោរ បំបែកសាមគ្គីតែជាតិឯង បង្កអសន្តិសុខ ធ្វើឱ្យប្រទេសជាតិអាប់កិត្តិយសរលត់រស្មី ទទួលបរាជ័យដោយសារខ្លួនដែលមានចំនួនមួយក្ដាប់ ជននោះនឹងត្រូវទទួលទោសយ៉ាងធ្ងន់នៅក្នុងលោកបច្ចុប្បន្ន និង លោកខាងមុខ ជាពិសេសប្រទេសជាតិរបស់ជននោះ នឹងត្រូវទទួលនូវសេចក្ដីលំបាកយ៉ាងចម្លែក គឺត្រូវគេប្រមាថជ្រៀតជ្រែកហែកហួរអំពីប្រទេសដទៃ ព្រោះតែការបែកសាមគ្គីនេះឯង។

ឯការបំបែកបំបាក់ បង្កើតអសន្តិសុខ ធ្វើឱ្យអន្តរាយដល់សាមគ្គីធម៌នេះ កើតឡើងដោយសារហេតុច្រើនប្រការគឺ៖ ដោយសារ ឧបក្កិលេស ដោយសារ អគតិធម៌ និងដោយសារ ទិដ្ឋិ ជាដើម។

ហេតុទី១បានដល់ឧបក្កិលេស ១៦យ៉ាងគឺ៖

១. អភិជ្ឈាវិសមលោភ: សេចក្ដីលោភ ចង់បានហួសហេតុ បំពារបំពាន រំលោភ ចង់បានតែរបស់គេ។

២. ទោសៈ ប្រទូស ឬ បៀតបៀនគេ។

៣. កោធៈ ក្រោធខឹង ធ្វើទុក្ខបុកម្នេញគេ។

៤. ឧបនាហៈ ចងគំនុំ ឬចងក្រោធទុក។

៥. មក្ខៈ លុបគុណ ឬវេរឃ្នើសគុណគេ។

៦. បលាសៈ វាយឫកស្មើ លើកតំកើងខ្លួន។

៧. ឥស្សា ឫស្សាច្រណែនឈ្នានីសគេ។

៨. មច្ឆរិយៈ កំណាញ់ស្វិតស្វាញ។

៩. មាយា មានពុតត្បុតអាក្រក់ ឬ បិទបាំងទោសខ្លួន ហើយទម្លាក់ទៅលើអ្នកដទៃ។

១០. សាថេយ្យ អួតអាង អែបបន្លំខ្លួន។

១១. ថម្ភៈ កោងកាចព្រហើន ចចេសមុខរឹង។

១២. សារម្ភៈ អួតថាគ្រាន់ ដណ្ដើមពូកែតែឯង។

១៣. មានៈ ប្រកាន់ខ្លួន ឆ្មើងកន្ទ្រើង។

១៤. អតិមានៈ មើលងាយគេ ប្រមាថបៀតបៀនគេ។

១៥. មទៈ ស្រវឹងឈ្លក់ ក្នុងលាភ យស សុខ សរសើរ ។

១៦. បមាទៈ ធ្វេសប្រហែស ភ្លេចស្មារតី។

ហេតុទី២បានដល់ អគតិធម៌ ៤ យ៉ាងគឺ៖

១. ឆន្ទាគតិ សេចក្ដីលំអៀង ឬយល់មុខព្រោះស្រឡាញ់។

២. ទោសាគតិ សេចក្ដីលំអៀង ឬផ្ដន្ទាទោសព្រោះស្អប់។

៣. មោហាគតិ សេចក្ដីលំអៀង ឬ កិកកុកព្រោះល្ងង់។

៤. ភយាគតិ សេចក្ដីលំអៀង ឬរណេបរណឺបអែបអបព្រោះខ្លាច។

ហេតុទី៣បានដល់ ទិដ្ឋិ ឬសត្រូវធំពីរយ៉ាងគឺ៖

១. ឧច្ឆេទទិដ្ឋិ លទ្ធិមិនជឿឋានសួគ៌-នរក មិនជឿបុណ្យបាប។

២. អត្តទិដ្ឋិ លទ្ធិគិតតែប្រយោជន៍ខ្លួន ជាតិខ្លួន មិនគិតប្រយោជន៍គេ ជាតិគេ។

ធម៌ដ៏លាមកប៉ុណ្ណេះជាដើម សុទ្ធតែឆ្នួនបំបែកសាមគ្គី ជាមេបំផ្លាញសាមគ្គីឱ្យអន្តរាយសាបសូន្យទៅ។ ដូច្នេះ គួរសាធុជនចៀសវាងឱ្យស្រឡះ កុំបណ្ដោយឱ្យធម៌ដ៏ទន់ខ្សោយ ចូលមកដឹកនាំខ្លួនយើង គប្បីយើងឱ្យប្រើឧបាយប្រាជ្ញា ដឹកនាំញាំញីធម៌ទន់ខ្សោយនេះវិញ ទើបអាចបណ្ដុះសាមគ្គីរវាងសាសនិក ឬមនុស្សជាតិផងគ្នាឱ្យកើតឡើងបាន រួចហើយគប្បីខ្នះខ្នែងស្វែងរកធម៌ ដែលនាំឱ្យសាមគ្គី រកឧបាយផ្សះផ្សានូវការបាក់បែកប្រែះឆា ឱ្យជាប់ជិតស្និទ្ធឡើងវិញ។

សាមគ្គី នឹងកើតឡើងបាន ឬសូម្បីប្រែះឆាទៅហើយ នឹងផ្សារតឱ្យជាប់បាននោះ ដោយអាស្រ័យធម៌ច្រើនប្រការគឺ សង្គហធម៌ និង សារាណីយធម៌ ជាដើម។

សង្គហធម៌ ៤ យ៉ាងគឺ៖

១. ទាន ការឱ្យទេយ្យវត្ថុ ឬ ចែករំលែកអានុភាព និងសមត្ថភាពតាមការគួរ។

២. បេយ្យវជ្ជៈ ការពោលវាចា គួរឱ្យចង់ឮ ចង់ស្ដាប់ ឬ ឧស្សាហ៍រាក់ទាក់ដោយពាក្យពិរោះ ចំពោះជនទួទៅមិនរើសមុខ។ ឧស្សាហ៍រំលឹកដាស់តឿនប្រាប់ប្រយោជន៍ ច្បាប់ទម្លាប់ និងសេចក្ដីខុសត្រូវ។

៣. អត្ថចរិយា ការប្រព្រឹត្តិអំពើជាប្រយោជន៍ ដល់គ្នានិងគ្នា ឬ ប្រយោជន៍ឱ្យកើតឡើងដល់ខ្លួនព្រមទាំងអ្នកដទៃ។

៤. សមានត្តភាព ការតាំងខ្លួនស្មើ។ មិនរឹងត្អឹង មិនប្រកាន់ខ្លួនដោយជាតិ ត្រកូល យសសក្ដិ និងទ្រព្យសម្បត្តិ។

សារាណីយធម៌ ៦ យ៉ាងគឺ៖

១. មេត្តាកាយកម្ម ការងារដែលត្រូវធ្វើការតាមផ្លូវកាយ សុទ្ធតែប្រកបដោយមេត្តា ឬមេត្រីចិត្តដល់គ្នានិងគ្នា។

២. មេត្តាវចីកម្ម កិច្ចការដែលត្រូវចាត់ចែងដោយសំដី សុទ្ធតែប្រកបដោយមេត្តា។

៣. មេត្តាមនោកម្ម អំពើដែលធ្វើក្នុងចិត្ត សុទ្ធតែប្រកបដោយមេត្តា។

៤. លាភៈ ការចែករំលែក លាភៈ យស សុខ សរសើរដល់គ្នា។

៥. សីលៈ ដំណើរមានសណ្ដាប់ធ្នាប់ មានរបៀបបែបបទ និងសេចក្ដីប្រព្រឹត្តិត្រូវគ្នា ។

៦. ទិដ្ឋិ សេចក្ដីយល់ត្រូវ ចុះសម្រុងគ្នា ឬ លទ្ធិត្រូវគ្នា។

ធម៌ដ៏ឧត្ដមប៉ុណ្ណេះជាដើម សុទ្ធតែជាមេ ឬ ជាបច្ច័យឱ្យកើតសាមគ្គី ទាំងជាគ្រឿងផ្សារសាមគ្គី ដែលប្រែះឆាឱ្យជាប់មាំវិញបាន។ កាលបើស្វែងរកមេ ឬ ធម៌ជាបច្ច័យឱ្យកើតសាមគ្គី ឬ ធម៌ជាគ្រឿងផ្សាសាមគ្គីឱ្យកើតឡើងបានហើយ គួរតែស្វែងរកចំណីអាហារ ជាគ្រឿងថែរក្សាសាមគ្គីឱ្យមានជីវិតជាសកម្មតទៅទៀត។

ឯធម៌ជាចំណីអាហារ សម្រាប់ចិញ្ចឹមឃុំគ្រងរក្សាសាមគ្គីឱ្យមានជីវិតលូតលាស់ឡើងដែលហៅថា “សាមគ្គីរក្ខា” នោះមាន ៦ យ៉ាងគឺ៖

១. វីរិយៈ សេចក្ដីព្យាយាមក្លៀវក្លា។

២. ខន្តិ សេចក្ដីអត់ធន់ ឬ តស៊ូ អត់ធ្មត់ចំពោះការងារ។

៣. សច្ចៈ សេចក្ដីស្មោះត្រង់ដល់គ្នា មិនក្បត់ចិត្តគ្នា។

៤. អធិដ្ឋាន សេចក្ដីខ្ជាប់ខ្ជួនដោយឧបាយបញ្ញា។

៥. មេត្តា សេចក្ដីរាប់អានគ្នា ដោយស្និទ្ធស្នាល។

៦. បរិច្ចាគៈ ការចែករំលែកដោយសង្គ្រោះ ឬ ដោយបូជាគុណ។

សាមគ្គីរក្ខាទាំង ៦ យ៉ាង នេះ ទុកដូចជាចំណីអាហារសម្រាប់បំប៉នសាមគ្គី ឱ្យរីកធាត់ធំមានកម្លាំង ពុំនោះទុកដូចជាជីជាតិសម្រាប់ស្រោចស្រង់ប្រស់ព្រំសាមគ្គី ដែលទើបនឹងដុះដាលឲ្យលូតលាស់ ឱ្យរីកចម្រើនឡើង។ ក៏សាមគ្គីនោះឯង បើប្រាសចាកធម៌ទាំងនេះហើយ ក៏រមែងរលត់រលាយ ក្លាយជាស្វិតស្រពោនទៅ ឬ ក៏បែកបាក់រលាយបាត់ទៅដោយឆាប់រហ័សពុំខាន។ ព្រោះហេតុនោះ សាធុជនអ្នកមានបំណងល្អចំពោះសាសនា ប្រទេសជាតិ និងចំពោះលោកទាំងមូល ចង់ឱ្យបានសន្តិភាព និងវឌ្ឍនភាព រុងរឿងអស់កល្បកប្បនោះ គប្បីតម្កល់ខ្លួនឱ្យតាំងនៅក្នុងឧត្ដមធម៌ទាំងអស់ ដូចបានរៀបរាប់មកជាសង្ខេប ទើប សាមគ្គីធម៌ សីលធម៌ វឌ្ឍនធម៌ ដុះដាលលូតលាស់ឡើង ហើយចេះតែចម្រើនជាសកម្មតទៅ។

កាលបើជាតិ សង្គមណាមាន សាមគ្គីធម៌ សីលធម៌ វឌ្ឍនធម៌ និងអារ្យធម៌ លូតលាស់ហើយ អ្នកប្រាជ្ញទាំងឡាយមានព្រះពុទ្ធជាដើម ទ្រង់សម្ដែងថា “នឹងត្រូវទទួលនូវអានិសង្សនៃសាមគ្គីរស៧យ៉ាង” គឺ៖

១. ទិដ្ឋធម្មេ សមត្តានំ សុខំ ឧបប្បវជ្ជតិ សេចក្ដីសុខរបស់ពួកជនអ្នកព្រមព្រៀងគ្នា រមែងកើតឡើងក្នុងបច្ចុប្បន្ន។

២. ឧត្តរឹ សព្វា វុឌ្ឍិ ឧប្បជ្ជតិ វឌ្ឍនធម៌គ្រប់យ៉ាង រមែងកើតមានឡើងយ៉ាងក្រៃលែង។

៣. ពុទ្ធាទយោ សមត្តេ បសំ សន្តិ បណ្ឌិតទាំងឡាយ មានព្រះពុទ្ធជាដើម រមែងសរសើរចំពោះពួកជនដែលព្រមព្រៀងគ្នា។

៤. បរេ ជនា ន មវមញ្ញន្តិ ជនទាំងឡាយដទៃ នឹងមិនហ៊ានមើលងាយ។

៥- សមគ្គានំ តាមេ ចោរកម្មំ ន ហោតិ ចោរកម្ម ក្នុងស្រុករបស់អ្នកព្រមព្រៀងគ្នា មិនមាន។

៦. កល្យាណោ កិត្តិសទ្ទោ មព្ភុត្តច្ឆតិ កិត្តិសព្ទដ៏ល្អរមែងល្បីល្បាញ។

៧. កាយស្ស ភេទា បរម្មរណា សុគតឹ សគ្គំ លោកំ ឧបបជ្ជតិ លុះបែកធ្លាយរាងកាយទៅ បន្ទាប់ពីសេចក្ដីស្លាប់ ក៏រមែងទៅកើតក្នុងសួគ៌ទេវលោក។

ធម៌ទាំង៧ប្រការនេះ ទុកដូចជារង្វាន់មួយដ៏មានតម្លៃសម្រាប់ជូនចំពោះពពួកជន ឬ ប្រទេសជាតិណាដែលមានសេចក្ដីព្រមព្រៀងគ្នា។ សមដូចជាប្រទេសវជ្ជី នាសម័យពុទ្ធកាល ដែលមានរបៀបគ្រប់គ្រងជាសាធារណរដ្ឋ ដោយអាស្រ័យធម៌សាមគ្គីជាហេតុ ទើបក្រុងវេសាលី ដែលជារាជធានីនៃដែននោះ ទៅជាក្រុងមួយដ៏រុងរឿងបំផុត មានអារ្យធម៌ល្បីល្បាញផ្សាយទៅគ្រប់ទិសទី ទាល់តែព្រះអរហំសម្មាសម្ពុទ្ធជាម្ចាស់ ទ្រង់ប្រៀបប្រដូចទៅនឹងស្ថានសួគ៌ឈ្មោះចាតុម្មហារាជិកា ទាំងទ្រង់ព្យាករថា ”បើអ្នកដែនវជ្ជីនៅតែមានសាមគ្គី ប្រព្រឹត្តតាមអបរិហានីយធម៌ដូច្នេះ ដែនវជ្ជីនោះ នឹងចម្រើនរុងរឿងឥតអាក់ ឥតមានប្រទេសណាហ៊ានទៅលុកលុយ ក្នុងផ្ទៃក្នុងបានឡើយ។

តែគួរឱ្យស្ដាយជាទីបំផុត ដោយសម័យតមក អ្នកដែនវជ្ជីបែកសាមគ្គីគ្នា ទៅជាគណៈបរប័ក្ស បៀតបៀនកាប់សម្លាប់តែគ្នាឯង មិនយូរប៉ុន្មាន ក៏ត្រូវសហរដ្ឋមគធៈ លើកកងទ័ពចូលមកវាយលុកទាល់តែដែនវជ្ជីរលាយរលត់រលប់ឈ្មោះបាត់ពីផែនទីលោករហូតដល់សព្វថ្ងៃ ព្រោះទោសនៃការបែកសាមគ្គីនេះឯង។

សម្ដែងមកក្នុងពុទ្ធភាសិតថា ”សុខា សង្សស្ស សាមគ្គី” ប្រែថា ”សេចក្ដីព្រមព្រៀងរវាងពួកក្រុម នាំឱ្យកើតសន្តិសុខ(ក្នុងលោក)” ក៏សន្មតថាចប់ដោយសង្ខេបតែប៉ុណ្ណេះ។ ធម្មទេសនាតេជេន ដោយតេជះនៃធម្មទេសនានេះ សូមទេវតាទាំងមួយហ្មឺនលោកធាតុ ពិភក្ដិរក្សាសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ដែលជាព្រះបិតាសង្ឃក្នុងកម្ពុជរដ្ឋ សូមទ្រង់ប្រកបដោយព្រះជន្មាយុទីឃាយុយឺនយូរអស់រយព្រះវស្សា ប្រាសចាកទុក្ខសោករោគាពាធគ្រប់ជំពូក។ ពិភក្តិរក្សាសម្ដេចព្រះមហាក្សត្រិយានីព្រះមាតាជាតិ សម្ដេចព្រះប្រមុខរដ្ឋព្រះបិតាសន្តិភាពជាតិ សូមទ្រង់ប្រសិទ្ធីដោយចតុព្វិធពរ គឺ អាយុ វណ្ណៈ សុខៈ ពលៈ បរិបូណ៌ដោយព្រះសតិបញ្ញាក្លាហាន ឱ្យបានលុះដល់ឧត្ដមគតិដោយមហុត្តកាល ដ៏រួសរាន់ទាន់សម័យ ទាំងសូមពុទ្ធបរិស័ទគ្រប់ជាន់ថ្នាក់ ដែលបានប្រតិបត្តិតាមសាសនវិធី រួបរួមគ្នារស់ក្រោមអធិបតេយ្យនៃព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធ ឱ្យបានប្រកបដោយសុខភាពអនាម័យដ៏ល្អ ដើម្បីជាពលរដ្ឋប្រកបកិច្ចសាសនា ក្លាហាន បានមគ្គាភិសម័យសមតាមអធ្យាស្រ័យ វត្ថុបំណងកុំបីឃ្លៀងឃ្លាតឡើយ ឯវំ។

Sek Sokha

Search This Blog